Wan Mohamed bin Wan Teh

Wan Mohamed bin Wan Teh Wan Mohamed bin Wan Teh , bekas Menteri Besar Perak Dato Seri Haji Wan Mohamed bin Wan Teh pernah menjadi Menteri Besar Perak ke-6 dari 1 Oktober 1977 hingga 1 Mac 1983 . Beliau
menerima pingat SPCM., PJK., JP. Dari 12 Julai
179 - 1 Mac 1983 beliau menjadi Pengerusi
Yayasan Perak. Keluarga Wan Mohamed bin Wan Teh dilahirkan pada
tahun 1929 di Kampung Ulu Kenderong, Grik, Perak. Ibunya bernama Hajah Kalsom manakala bapanya Haji Wan Teh merupakan
seorang penghulu yang terkenal di Kampung Kerunai, 12 km di ulu Grik. Penghulu Haji Wan
Teh mempunyai dua orang isteri. Adiknya Prof Dr Wan Hashim Wan Teh lulusan Universiti Monash dan Universiti Mancester
merupakan bekas pensyarah di Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi , pensyarah Universiti Pertahanan Nasional Malaysia dan menjadi ahli parlimen Grik (2004-2008). Wan
Zahidi Wan Teh lulusan Universiti Al Azhar , Cairo , Rektor UKM dan Mufti Wilayah Persekutuan. Wan Hassan Wan Teh lulusan Universiti Malaya dan menjadi Timbalan Ketua Pengarah Imigresen. Manakala Wan Abd
Hamid Wan Teh menjadi Ketua Bahagian
Agama, Falsafah dan Tamadun Islam, DBP. Wan Mohamad mendapat pendidikan formal
di Sekolah Melayu, Grik. Beliau telah berjaya
meningkat setapak demi setapak dalam
pelajaran di Sekolah Melayu hingga darjah
enam. Beliau kemudiannya melanjutkan
pelajaran di Kolej Melayu Kuala Kangsar . Kerjaya beliau bermula sebagai kerani di
Jabatan Keretapi, Keretapi Tanah Melayu , Ipoh dan pada masa tersebut beliau berumur 20 tahun. Setelah lebih tiga tahun berkhidmat
di Jabatan Keretapi, satu tawaran yang lebih
baik diterimanya iaitu Pegawai Luar di Jabatan
Penerangan di Kuala Lumpur dan kemudian pindah ke Ipoh. ↑Undur Satu Bahagian Politik Sewaktu usianya 17 tahun, beliau telah
menyertai perhimpunan orang-orang Melayu
menentang Malayan Union di Kuala Kangsar. Beliau mula menyertai UMNO pada 1951 dan mendaftarkan diri sebagai ahli UMNO
Cawangan Kuala Kangsar. Ketokohan beliau terserlah apabila beliau
terpilih untuk menjadi calon UMNO dalam Pilihan raya umum Malaysia 1969 bagi kawasan DUN Grik. Ketokohannya terbukti
apabila beliau memenangi kerusi kawasan
tersebut dan terpilih menjadi Ahli Dewangan
Undangan Negeri (ADUN) kawasan Grik.
Dalam Pilihan raya umum Malaysia 1974 beliau telah memenangi kerusi tanpa bertanding
kerana tiada siapa yang sanggup bertanding
untuk menentangnya. Akhirnya beliau telah
dilantik sebagai EXCO Kerajaan Negeri Perak. Tanggal 1 Oktober 1977 beliau dilantik mejadi Menteri Besar Perak ke-6 secara rasmi. Beliau adalah calon pilihan atau calon yang
dicadangkan oleh Ghazali Jawi. Oleh itu,
banyak keputusan awal sebagai Menteri Besar, dipengaruhi oleh Ghazali Jawi. [1] ↑Undur Satu Bahagian Menteri Besar Perak Setelah Ghazali Jawi 'disingkirkan' oleh Sultan Perak, pucuk pimpinan parti UMNO, maka Wan Mohamed telah dilantik oleh Sultan Perak
untuk mengisi kekosongan kerusi itu. Sekali
gus krisis antara UMNO Negeri itu dengan
Sultan Idris Shah telah reda. Ghazali Jawi
terpaksa meninggalkan jawatannya kerana
diberhentikan oleh Presiden UMNO – BN dan Perdana Menteri Malaysia, Tun Hussein Onn pada tahun 1977. Sultan Idris enggan hadir dalam majlis yang dihadiri Menteri Besar [2]. Akhirnya Haji Ghazali Jawi telah meletakkan
jawatan sebagai Menteri Besar Perak. Beliau
lantik sebagai duta Persekutuan Tanah Melayu
ke Republik Arab Bersatu, Mesir. Perlantikan
Dr Mahathir Mohamad sebagai Perdana Menteri Malaysia pada 1981 telah membawa perubahan kepada kekuasaan Sultan menerusi perubahan Perlembagaan Persekutuan pada 1983 dan 1993. Tugas pertama Wan Mohamed mulai 1983
ialah memulihkan semula hubungan antara
UMNO dengan institusi Istana Perak, kerana
kalau tidak dipulihkan, banyak masalah tidak
dapat diselesaikan kerana ada beberapa
perkara menurut Perlembagaan Negeri, Sultan mempunyai kuasa, seperti hal ehwal agama Islam dan tanah kerajaan negeri.[3] Pada mulanya, Sultan Idris melihat beliau
sebagai seorang Ketua Eksekutif yang boleh
dibawa berunding.Tetapi setelah masuk pada
tahun seterusnya sehingga tahun 1982 telah
berlaku pula krisis antara Sultan dengannya.
Beliau tidak berunding atau tidak meminta fikiran Sultan Idris Shah terlebih dahulu. Antaranya, Menteri Besar telah
mempertikaikan keputusan Sultan Idris Shah
melantik seorang ulama tokoh PAS Negeri Perak, Ustaz Haji Abdul Samad Noh dari
pondok Padang Rengas menduduki kerusi Jawatankuasa Majlis Agama Islam dan Adat
Istiadat Melayu Negeri Perak. Amalan tidak saksama dalam pembahagian
kawasan tanah komersial kepada syarikat-
syarikat milik orang Melayu dan bukan Melayu.[perlu rujukan] Pengagihan kawasan kayu balak diamalkan
secara tidak saksama, ada syarikat yang
mendapat dua tiga kawasan kayu balak dan
banyak pula yang hampa kerana tidak mendapatnya, walaupun satu kawasan.[perlu rujukan] Beberapa orang dari Orang-Orang Besar
Negeri Perak mempengaruhi Sultan Idris Shah,
iaitu semenjak Menteri Besar Pertama selepas
negara mencapai kemerdekaan, semua
Menteri Besar dari keturunan orang Melayu Pattani. Ghazali Jawi, Ahmad bin Said, Haji Kamaruddin Haji Mat Isa dan Wan Mohammed bin Haji Wan Teh adalah keturunan orang Pattani.[4] Sultan Perak telah menghubungi Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Tan Sri Musa Hitam. Tidak lama kemudian Wan Mohamed terpaksa
meninggalkan kerusi Menteri Besar Perak. Pada 20 Oktober 1982, Wan Mohamed uzur, Ramli Ngah Talib dilantik menjadi Pemangku Menteri Besar. Pada 1 Mac 1983 beliau dilantik menjadi Menteri Besar Perak yang ke-7 . [5] Wan Mohamed pernah jatuh pengsan ketika
memberikan ucapan dalam satu persidangan
di Ipoh. Antara anak didik beliau ialah Datuk Raja Ahmad Zainuddin Raja Omar yang kini menjadi ahli Dewan Undangan Negeri Perak
kawasan Kubu Gajah. Raja Ahmad Zainuddin
merupakan penulis dan menjadi Setiausaha
Akhbar Menteri Besar. Ketika itu Tan Sri Ramli
Ngah Talib dilantik sebagai Setiausaha Politik. ↑Undur Satu Bahagian Meninggal dunia Wan Mohamed meninggal dunia pada 25
Ogos 1993 ketika berusia 64 tahun kerana
kanser paru-paru di rumahnya di Grik , Perak.